Ustawodawca z końcem roku zaskoczył po raz kolejny. W Dzienniku Ustaw (Dz.U.2021.2459) 29 grudnia 2021 r. ogłoszono ustawę o zmianie m.in. Kodeksu cywilnego, wedle której od 30 czerwca 2022 r. co do roszczeń objętych wnioskiem o zawezwanie do próby ugodowej będzie następować zawieszenie biegu przedawnienia (przez czas trwania postępowania pojednawczego), a nie jego przerwanie.

Ustawodawca problem rozważań na temat tego czy zawezwanie do próby ugodowej przerywa bieg przedawnienia postanowił rozwiązać przecinając spór jak węzeł gordyjski. W Sądzie Najwyższym wciąż nie doczekało się na odpowiedź pytanie do powiększonego składu Izby Cywilnej czy zawezwanie przerywa bieg terminu przedawnienia (IV CSK 107/20), natomiast SN w niektórych ostatnich orzeczeniach wypowiadał się, że taki wniosek na podstawie art. 123 par. 1 pkt 1 k.c. bieg przedawnienia przerywa, a sąd nie powinien badać intencji jego złożenia (wyrok SN z 15.07.2021, II CSKP 104/21). Co innego Sąd Apelacyjny w Warszawie, który w jednym z ostatnich orzeczeń z końcówki roku 2021 orzekł, że nie zawsze wniosek o zawezwanie taki bieg przerywa. Tak czy inaczej przyszła uchwała powiększonego składu Izby Cywilnej będzie teraz już siłą rzeczy dotyczyć tylko wniosków złożonych do 29 czerwca 2022 r.

Wedle nowelizacji do postępowań pojednawczych wszczętych i niezakończonych do dnia wejścia w życie ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe, a więc wychodzi na to, że w tym roku 31 grudnia 2022 r. (czyli koniec biegu przedawnienia np. roszczeń z działalności gospodarczej powstałych w 2019 roku) wypadnie tym razem 29 czerwca 2022 r.

Poczynając od 2022 roku końcówki roku będą dla podmiotów gospodarczych i pełnomocników jeszcze bardziej wymagające. Zamiast wniosków o zawezwanie na koniec roku będzie trzeba konstruować pozwy. Firmy będą musiały decydować się na pozwy szybciej, a często sporne roszczenia nie dojrzewają tak szybko do wytoczenia sporu (bo np. jest nadzieja na dogadanie się). Teraz ta nadzieja będzie kosztować nawet 40.000 zł, bo tyle najwięcej może kosztować wniosek o zawezwanie do próby ugodowej, a zwrotu tej opłaty można dochodzić w ramach postępowania rozpoznawczego (nie zalicza się jej jednak na poczet opłaty od pozwu).

Maciej Wałejko, adwokat, Kancelaria BWHS Wojciechowski, Springer i Wspólnicy