Wystarczy częściowy cel biznesowy, a małżonek przedsiębiorcy we wspólności nie jest konsumentem.

W sprawie prowadzonej przez BWHS Wojciechowski Springer i Wspólnicy dla mBank S.A. Sąd Najwyższy w wyroku z 18.05.2022, sygn. II CSKP 362/22 uznał że:

  • jeśli cel umowy jest biznesowy w jakiejkolwiek części, to umowa nie podlega badaniu pod kątem abuzywności;
  • strona umowy związanej z działalnością gospodarczą jej małżonka, z którym pozostaje we wspólności ustawowej, nie może być uznana za konsumenta

W sprawie chodziło o kredyt zaciągnięty przez małżonków w ustroju wspólności ustawowej na sfinansowanie/refinansowanie budynku mieszkalno-usługowego, który w części (ok. 30%) stanowił zakład bezpośrednio służący powodowi do prowadzenia działalności gospodarczej.

Sąd Najwyższy uznał iż:

  • art. 22 (1) k.c. stanowi o czynności prawnej, a więc o jednorodnym zdarzeniu cywilnoprawnym kreującym dany stosunek prawny;
  • przy jednorodności czynności prawnej, wskazanie na bezpośredni związek pozwala uznać, że może on mieć w istocie jakikolwiek zakres.

A zatem: czynność prawna, której nierozerwalnym skutkiem jest osiągnięcie w jakimkolwiek zakresie (pomijając nieznaczące, marginalne skutki) celu związanego bezpośrednio z prowadzoną działalnością gospodarczą lub zawodową, nie ma znamion obrotu konsumenckiego.

Zdaniem SN, podobne konsekwencje dotyczą też statusu uczestników jednorodnej czynności prawnej, pozostających w ustroju wspólności ustawowej. SN podkreślił, iż:

  • wszelkie dochody z prowadzonej przez powoda działalności gospodarczej wchodzą w skład majątku wspólnego;
  • więź w postaci wspólności łącznej, wynikającej z ustroju ustawowego, sprawia, że podjęta wspólnie przez powodów czynność prawna musi być traktowana w jednorodny sposób;
  • w takiej sytuacji, uczestnicząc w czynności związanej z działalnością gospodarczą małżonka, nie można być uznanym za konsumenta.

Sprawę z ramienia BWHS prowadzili Andrzej Springer, Katarzyna Zawadzińska-Kanadys i Joanna Chojnacka.

Zachęcamy do zapoznania się z wyrokiem

Wyrok w sprawie